wtorek, 25 lutego 2014

WOJNY BAŁKAŃSKIE NA POCZĄTKU XX WIEKU

WOJNY BAŁKAŃSKIE NA POCZĄTKU XX WIEKU W drugiej połowie XIX w Serbii rządziła dynastia zapoczątkowana przez Milosa Obrenovicia. Wyjątkiem był książę Aleksandar Karadjordjević, syn Karadjordja, który rządził w latach 1842-1858.

Wskutek zamachu stanu w 1903 r. na tronie zasiadł wnuk Karadjordja, przyjmując tytuł króla Petara I. Petar kształcił się w Europie i był pod dużym wpływem liberalizmu, zwłaszcza idei Johna Stuarta Milla. Uchwalił demokratyczną konstytucję i rozpoczął ; »res rządów parlamentarnych sprzyjających wolności politycznej.

Nowo stworzoną swobodę polityczną zakłócił wybuch wojen wyzwoleńczych w regionie; całe Bałkany uległy gwałtownym zmianom, gdy w próżni pozostałej po imperium Turków powstawały nowe państwa. Narodziła ciesząca się pełnym wsparciem króla Petara antyturecka Liga Bałkańska obejmująca Bułgarię, Grecję, Serbię : Czarnogórę, mająca na celu wyparcie Turków z całego regionu. Pierwsza wojna bałkańska, która wybuchła w 1912 r., była krótka i zakończyła się sukcesem. Turcy zostali zmuszeni do przyznania Serbii Macedonii i Kosowa. Nowi sprzymierzeńcy jednak wkrótce poróżnili się o Macedonię, a Bułgaria zaatakowała Grecję i Serbię, próbując przejąć ją na wyłączną własność. Doprowadziło to do wybuchu w roku 1913 drugiej wojny bałkańskiej, w której Rumunia przystąpiła po stronie Grecji, Serbii I i Czarnogóry. Konflikt został zakończony w tym samym roku podpisaniem traktatu ; w Bukareszcie, który był niekorzystny dla wszystkich stron, zwłaszcza dla Słowian i w Macedonii, którzy zostali podzieleni. Serbia wyszła na tym całkiem dobrze, zdobywając na mocy porozumienia zachodnią Macedonię.

Do 1914 r. dominacja turecka w regionie zakończyła się na dobre, ale pojawiły się j nowe problemy związane z suwerennością narodową. Bośnia i Hercegowina były częścią imperium osmańskiego, ale od aneksji w 1908 r. znajdowały się pod rządami Austrii. Niezadowolenie z tego powodu zrodziło wiele pansłowiańskich ruchów zachęcających do zjednoczenia z Serbią, co bardzo martwiło Austriaków. Zastrzelenie austriackiego arcyksięcia Franciszka Ferdynanda w Sarajewie 28 czerwca 1914 r. dało Austriakom pretekst do zaatakowania Serbii, najpierw politycznie, potem militarnie. Zabójcą był Gawriło Princip, bośniacki Serb, członek nacjonalistycznych ruchów I „Czarna Ręka” i „Młoda Bośnia”. Rząd serbski nie miał żadnych powiązań z Principem ani jego pomocnikami, ale nie zważając na to Austriacy, wysunąwszy niemożliwe do zrealizowania ultimatum, wkroczyli w lipcu do Serbii. Ten jeden bośniacki incydent j wywołał natychmiastowe konsekwencje w całej Europie, która była wówczas pogrążona w sporach terytorialnych i na gwałt zawierała sojusze militarne. Zaczęła się I I wojna światowa.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz